Liesklachten

Liesklachten
Een liesblessure is een veel voorkomend probleem. Bij sporten zoals hockey en voetbal behoren liesklachten zelfs tot de top 3 meest voorkomende blessures. Maar wat is een liesblessure precies?

Ontstaansmoment
In 1/3 van de gevallen ontstaan liesblessures op een acuut moment, met name in combinatie met hoge snelheden. Denk aan explosieve bewegingen zoals bij sprinten, trappen van een bal of het wenden en keren. De locatie varieert, afhankelijk van de aangedane spier. 
In 2/3 van de gevallen is er geen acuut moment en speelt de klacht geleidelijk op. Vaak is de pijn in het begin met name bij aanvang of na afloop van sporten of fysieke belasting aanwezig. Bij verergeren van de klachten ontstaat ook pijn tijdens het sporten, waardoor op een gegeven moment het sporten soms niet meer volledig mogelijk is. 

Hoe wordt de blessure vastgesteld? 
Gezien de vele mogelijke oorzaken van liesblessures is het erg belangrijk een goede anamnese (vraaggesprek) en goed onderzoek te doen. Hiervoor worden specifieke testen gedaan voor de verschillende structuren en wordt de spierkracht getest van spieren rondom het heupgewricht. 

Eventueel zou een echo kunnen worden overwogen om bepaalde dingen uit te sluiten en/of de diagnose te bevestigen. Een MRI-scan of een röntgenfoto is niet vaak nodig. Alleen als de therapie niet aanslaat of in hele specifieke gevallen kan dit worden overwogen. Uiteraard gebeurd dit in overleg met de fysiotherapeut. 

Opereren is alleen nodig als conservatieve therapie niet (genoeg) aanslaat. Dan moet minstens een periode van 3 maanden opbouwende krachtsoefeningen worden aangehouden. 

Risicofactoren
Uit wetenschappelijk onderzoek blijken de volgende factoren een verhoogde kans te geven op het ontstaan van liesblessures:

– Eerdere liesblessure
– Verminderde kracht van de adductorspieren in de lies
– Minder goede voorbereiding op het competitieseizoen
– Sporten op hoog niveau

Zeker de eerste twee factoren zijn goed te verbeteren met een gericht revalidatieplan. Nog belangrijker om de blessure serieus te nemen en goed aan te pakken voor de terugkeer naar sport. 

Behandelplan

Uiteraard verschilt het behandelplan van liesblessures per aangedane structuur. Naast manuele technieken ter verbetering van spierlengte, tonus (hardheid van de spier) en verbeteren van de mobiliteit van het heupgewricht, zijn de onderstaande drie elementen essentieel voor het wel of niet slagen van de revalidatie:

• Aanpassen van de training

Als sportfysiotherapeuten weten we hoe belangrijk sporten voor iedereen is. Als het mogelijk is willen we dat dit tijdens de revalidatie gewoon wordt voortgezet of zo snel mogelijk wordt hervat. Afhankelijk van de klachten tijdens en na het sporten wordt bepaald wat wel en niet mogelijk is. Hierbij hanteren wij een pijnscore schaal van 0 tot 10. Hierbij staat 0 voor helemaal geen pijn en 10 voor de ergst denkbare pijn. Zolang de klachten tijdens het sporten tussen de 0 en 3 blijven, mag je gewoon blijven sporten. Nemen de klachten toe naar een 4 of hoger, moet je minder zwaar of aangepast trainen. Zelfs lichte reactie de dag na de training is niet erg, zolang de klachten maar binnen 24 uur weer normaliseren. 

• Specifieke oefeningen om belastbaarheid te verhogen

Zonder oefeningen kun je niet verwachten dat de klachten volledig over zullen gaan. Specifieke oefeningen zijn essentieel om de kracht te verbeteren en zo de belastbaarheid van de pijnlijke regio te verbeteren. Elke locatie/aangedane spier vraagt om eigen specifieke oefeningen. Deze zullen licht beginnen en steeds uitdagender worden. Vaak zal in het begin gevraagd worden de oefeningen dagelijks te doen. Als ze zwaarder worden, is 3 keer per week genoeg. Sommige liesblessures zijn hardnekkiger dan andere. Dit vraagt discipline en commitment van zowel patiënt als fysiotherapeut.

• Opbouwende looptraining

Zoals bij de introductie reeds beschreven ontstaan liesblessures vaak bij explosieve bewegingen. Met een loopschema moet de explosiviteit weer worden opgebouwd naar het niveau dat bij de desbetreffende sport nodig is. 

Preventie

Een eerder doorgemaakte blessure op een bepaalde plek, geeft altijd een verhoogd risico op het opnieuw oplopen van die blessure. Daarom is het belangrijk om te zorgen voor een goede trainingsopbouw en voor goede fitheid en kracht. 

Vanuit onderzoek blijkt dat de onderstaande oefening erg goed is voor het voorkomen van liesblessures, ook voor iedereen die nog niet eerder liesklachten gehad heeft. Zorg wel dat je ook deze oefening rustig opbouwt, zoals in filmpje 1 en opbouwend naar filmpje 2.

Een voorbeeld van de opbouw. Let op, bij twijfel of klachten tijdens de oefening, de oefening stoppen. 

– Week 1-2: 20-30 sec. statische zijplank met bovenste been gebogen op een stoel/bank. Opbouwend van 2 naar 3 series.
– Week 3-4: 6-10x in zelfde positie dynamische zijplank: met heup en been naar de grond bewegen en weer omhoog bewegen. Let erop dat je met de heup goed naar voren blijft duwen. Opbouwend van 2 naar 3 series. 
– Week 5-8: zelfde opbouw, maar dan met bovenste been gestrekt. Zie filmpje twee. 

Filmpje 1:

Filmpje 2: